Bạc hà (tên khoa học: Mentha arvensis L. hoặc Mentha haplocalyx, thuộc họ Hoa môi – Lamiaceae) là cây thảo dược có mùi thơm mát, được dùng phổ biến trong y học cổ truyền và ẩm thực. Lá và tinh dầu bạc hà có nhiều công dụng trong hỗ trợ tiêu hóa, làm mát cơ thể và kháng khuẩn.
Mô tả:
Thân có thiết diện vuông, nhẹ, xốp, dài khoảng 20 cm đến 40 cm, đường kính khoảng 0,15 cm đến 0,30 cm. Thân chia đốt, khoảng cách giữa các mấu khoảng 3 cm đến 7 cm, màu nâu tím hoặc xanh xám, có nhiều lông hoặc gần như không có lông. Mặt cắt ngang có màu trắng, thân già đôi khi rỗng ở giữa. Lá mọc đối, cuống lá dài từ 0,5 cm đến 1,5 cm, phiến lá hình mũi mác, dài 3 cm đến 7 cm, rộng 1.5 cm đến 3 cm. Đầu lá thuôn nhọn hoặc hơi tù, mép có răng cưa nhọn. Hai mặt lá đều có lông nhiều hay ít. Lá khô dễ vụn nát. Cụm hoa mọc ờ kẽ lá. Dược liệu có mùi thơm dễ chịu, vị cay nhẹ, sau mát.
Dưới đây là một số công dụng nổi bật:
-
Hỗ trợ tiêu hóa
• Giúp giảm đầy bụng, khó tiêu, buồn nôn.
• Kích thích tiết dịch tiêu hóa, tăng cảm giác ngon miệng. -
Giải cảm, hạ sốt
• Thường dùng trong các bài thuốc trị cảm mạo, nhức đầu, sốt nhẹ.
• Có tác dụng làm ra mồ hôi, giúp hạ nhiệt cơ thể. -
Kháng khuẩn, chống viêm
• Tinh dầu bạc hà chứa menthol có tính kháng khuẩn, làm dịu viêm họng, viêm mũi, viêm xoang.
• Thường dùng dưới dạng trà, xông hoặc súc miệng. -
Giảm đau, thư giãn cơ thể
• Tinh dầu bạc hà giúp giảm đau đầu, đau cơ, đau bụng nhẹ khi dùng ngoài da.
• Có tác dụng làm dịu thần kinh, giúp thư giãn. -
Làm mát, khử mùi
• Có tính mát, thường được dùng làm gia vị, nguyên liệu cho các sản phẩm khử mùi, làm mát miệng và sát khuẩn.
Lưu ý khi sử dụng:
• Không dùng tinh dầu bạc hà nguyên chất trực tiếp lên da hoặc uống liều cao.
• Trẻ nhỏ dưới 2 tuổi không nên dùng tinh dầu bạc hà.
• Người có bệnh dạ dày (trào ngược) nên thận trọng khi dùng nhiều bạc hà.